Charakterystyka chorób układu sercowo-naczyniowego
W ciągu ostatnich kilku dekad obserwuje się gwałtowny wzrost zachorowań na choroby układu sercowo-naczyniowego. Według danych WHO choroby układu krążenia stanowią główną przyczynę zgonów na świecie [1].
W 2013 r. ponad 177 tys. osób w Polsce zmarło z przyczyn kardiologicznych, co stanowiło 45,8% wszystkich zgonów [2].
Do chorób układu sercowo-naczyniowego zalicza się m.in.:
- Miażdżycę.
- Chorobę niedokrwienną serca: zawał mięśnia sercowego, dusznicę bolesną.
- Niewydolność serca.
- Nadciśnienie tętnicze krwi.
- Zapalenie mięśnia sercowego.
- Udar mózgu.
- Zaburzenia rytmu serca.
- Choroby tętnic obwodowych.
- Tętniak aorty.
- Kardiomiopatie.
- Żylną chorobę zakrzepowo-zatorową [3].
Za główne czynniki ryzyka rozwoju chorób układu krążenia uznaje się nieodpowiedni sposób żywienia, brak aktywności fizycznej, nadużywanie alkoholu, palenie tytoniu, wysokie ciśnienie tętnicze, zaburzenia lipidowe, nadwagę i otyłość [1]. Do grupy chorób układu krwionośnego zalicza się szereg jednostek chorobowych, jednak w przypadku wielu etiologia opiera się na powstawaniu blaszki miażdżycowej. Powstaje ona w miejscu uszkodzenia śródbłonka ścian naczyń krwionośnych. W jej skład wchodzi cholesterol, lipidy, płytki krwi, leukocyty oraz wapń. Dochodzi wtedy do sztywnienia ścian naczyń i jednocześnie do zwężenia ich średnicy, co powoduje zmniejszenie przepływu krwi [4].
Pomimo że cholesterol jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu, jego nadmiar może zwiększać ryzyko wystąpienia niedokrwiennej choroby serca. Uważa się, że redukcja cholesterolu całkowitego we krwi o 1% zmniejsza ryzyko wystąpienia choroby o 2–3% [5]. Liczne badania wskazują, że probiotyki mogą wpływać na redukcję poziomu cholesterolu całkowitego, LDL lub także wzrost poziomu HDL.
Mikrobiota jelitowa a choroby układu sercowo-naczyniowego
W ciągu ostatnich kilku lat naukowcy zaczęli dostrzegać potencjalne zależności między zmienionym składem i różnorodnością mikrobioty jelitowej a występowaniem chorób układu krążenia. Badania sugerują, że dysbioza jelitowa może przyczyniać się do powstawania blaszki miażdżycowej. Dodatkowo u osób z występującymi zmianami miażdżycowymi zaobserwowano zmniejszenie liczby bakterii z rodzaju Roseburia oraz Eubacterium, które wchodzą w skład prawidłowej mikrobioty jelitowej [6]. Tkanka nabłonkowa jelit oraz mikrobiota stanowią także barierę ochronną przed patogenami. Przerwanie jej ciągłości prowadzić może do odpowiedzi immunologicznej oraz powstania stanu zapalnego, który stanowi czynnik ryzyka rozwoju chorób układu krążenia [7]. Dysbioza jelitowa może być także powiązana z rozwojem nadciśnienia tętniczego krwi. Uważa się, że zaburzenie stosunku bakterii typu Firmicutes i Bacteroidetes, zmniejszona bioróżnorodność oraz zredukowana produkcja krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych (SCFA) przez bakterie mogą prowadzić do zwiększenia ciśnienia krwi [8].
Probiotyki
To dokładnie wyselekcjonowane i oznaczone żywe mikroorganizmy, które wywierają korzystny wpływ na organizm gospodarza. Do najczęściej stosowanych szczepów zaliczają się bakterie z rodzaju Lactobacillus i Bifidobacterium [10].
Probiotyki a cholesterol
Pomimo skuteczności wielu szczepów w obniżaniu cholesterolu nie jest znany konkretny mechanizm ich działania. Istnieje kilka możliwych teorii, które zakładają m.in.:
- asymilację cholesterolu poprzez ścianę komórkową bakterii,
- absorpcję cholesterolu przez rosnącą komórkę,
- zmniejszone wchłanianie cholesterolu w jelitach, poprzez powstrzymywanie formowania miceli,
- zwiększoną produkcję SCFA, która może redukować syntezę cholesterolu endogennego,
- aktywności hydrolaz soli żółci w probiotykach i rozkładu soli kwasów żółciowych i ich wydalanie [14].
Mikrobiota jelitowa bierze także udział w metabolizmie cholesterolu. Badania na modelu zwierzęcym wykazały, że zubożenie mikrobioty jelitowej wywołane antybiotykoterapią spowodowało wzrost poziomu cholesterolu we krwi.
Dodatkowo zaobserwowano zwiększony pobór cholesterolu poprzez receptory LDL w wątrobie oraz zwiększoną syntezę cholesterolu endogennego oraz kwasów żółciowych [9].
Probiotyki a choroby układu sercowo-naczyniowego
Pozytywny wpływ probiotyków na zdrowie potwierdzony został...
Dalsza część jest dostępna dla użytkowników z wykupionym planem