Choroba hemoroidalna i zaparcia to częste problemy proktologiczne wieku starszego. Proces starzenia się wywołuje wiele stopniowych zmian w funkcjonowaniu organizmu. Z wiekiem spada aktywność wydzielnicza gruczołów dokrewnych (podwzgórza, przysadki mózgowej, tarczycy), co prowadzi do ogólnego spadku aktywności fizycznej i psychicznej. Mało aktywny tryb życia w wieku podeszłym sprzyja zaparciom, które są jednym z głównych czynników wywołujących chorobę hemoroidalną. Ważnym aspektem w leczeniu chorób proktologicznych jest stosowanie diety przeciwzaparciowej.
Żylaki odbytu, czyli choroba hemoroidalna, należą do najczęściej występujących chorób proktologicznych [1]. Szczególnie niepokoi fakt, że odsetek osób chorujących stale się zwiększa, zwłaszcza wśród osób starszych. Szacuje się, że po 50. roku życia choroba dotyka aż 50% osób. Na jej rozwój ma wpływ głównie mało aktywny tryb życia, który prowadzą ludzie starsi, oraz częściej występujące zaparcia [2].
Hemoroidy, inaczej guzki krwawnicze, to prawidłowe struktury naczyniowe o charakterze tętniczo-żylnym. Ich funkcją jest pomoc w czasie wypróżnień. Choroba hemoroidalna pojawia się wówczas, gdy struktury nadmiernie się uwypuklają i powiększają. Objawem choroby jest pojawienie się świeżej krwi w trakcie lub bezpośrednio po defekacji [1].
Wyróżniamy cztery stopnie choroby hemoroidalnej:
- I stopień – powiększenie guzków bez ich wypadania,
- II stopień – guzki wypadające samoistnie podczas wypróżniania, lecz cofające się samoistnie,
- III stopień – guzki wypadające podczas wypróżnienia i wymagające ręcznego odprowadzenia,
- IV stopień – guzki nieodprowadzalne [3].
Choroba hemoroidalna jest wynikiem zmian w tkankach podtrzymujących sploty żylne i dodatkowo ten proces może być potęgowany poprzez dźwiganie, długotrwałe siedzenie oraz zaparcia [4].
Inne czynniki sprzyjające rozwojowi choroby u osób starszych to:
- dieta uboga w błonnik, która jest jednym z głównych czynników ryzyka zaparć,
- mała ilość wypijanych płynów w ciągu dnia,
- otyłość,
- przyjmowanie leków z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ),
- mała aktywność fizyczna,
- palenie tytoniu,
- wysiłkowe wypróżnianie i długotrwałe przebywanie w toalecie [5].
Wczesne okresy choroby hemoroidalnej leczy się zachowawczo, lekami i dietą przeciwzaparciową. W III i IV stopniu choroby stosuje się leczenie operacyjne [2].
Zaparcia to jedne z głównych przyczyn choroby hemoroidalnej. Częstość występowania zaparć rośnie z wiekiem. Po 65. r.ż. znacznie wzrasta i wynosi 4,5% między 65. a 74. r.ż. i powyżej 10% po 75. r.ż. Zaparcia występują częściej u kobiet niż u mężczyzn [7].
Definicja zaparć nie jest łatwa do określenia i często pacjenci definiują je jako rzadsze wypróżnienia niż codziennie. Według Kryteriów Rzymskich IV zaparcie można rozpoznać, kiedy występują przynajmniej dwa z poniższych czynników:
- wysiłek w czasie oddawania stolca, przynajmniej 25% wypróżnień,
- grudkowate lub twarde stolce podczas co najmniej 25% wypróżnień,
- poczucie niepełnego wydalenia podczas co najmniej 25% wypróżnień,
- konieczność zastosowania ręcznych zabiegów w celu opróżnienia odbytnicy podczas 25% wypróżnień,
- mniej niż trzy wypróżnienia na tydzień [11].
Zaparcia u osób starszych mogą być spowodowane różnymi czynnikami. Wiążą się one przede wszystkim z mniejszą aktywnością fizyczną osoby starszej, ale nie jest to jedyna przyczyna, ponieważ u osób starszych zmniejsza się elastyczność ścian odbytnicy, co znacznie utrudnia proces wypróżniania [2]. Kluczowym elementem profilaktyki i terapii przewlekłych zaparć są zmiany dotyczące spos...
Dalsza część jest dostępna dla użytkowników z wykupionym planem